विद्युत अपडेट

  • प्राधिकरण : ९६९७ मे.वा.घन्टा
  • सहायक कम्पनी : २१४९ मे.वा.घन्टा
  • निजी क्षेत्र : २७५४८ मे.वा.घन्टा
  • आयात : मे.वा.घन्टा
  • निर्यात : ८०६६ मे.वा.घन्टा
  • ट्रिपिङ : ८० मे.वा.घन्टा
  • ऊर्जा माग : ३९४७४ मे.वा.घन्टा
  • प्राधिकरण : मे.वा.
  • सहायक कम्पनी : मे.वा.
  • निजी क्षेत्र : मे.वा.
  • आयात : मे.वा.
  • निर्यात : मे.वा.
  • ट्रिपिङ : मे.वा.
  • उच्च माग : १८३० मे.वा.
२०८१ मङ्सिर १८, मङ्गलबार
×
जलविद्युत सोलार वायु बायोग्यास पेट्रोलियम अन्तर्राष्ट्रिय जलवायु ऊर्जा दक्षता उहिलेकाे खबर हरित हाइड्रोजन ईभी सम्पादकीय बैंक पर्यटन भिडियो छापा खोज प्रोफाइल ऊर्जा विशेष ऊर्जा

हाम्रो बारे

संसारमा ऊर्जा उत्पादनका स्रोतहरूमा जल, सूर्य, वायु, प्राकृतिक ग्यास, कोइला, पेट्रोलियम, न्यूक्लियर आदि रहेका छन् । नेपालको हकमा भने जलस्रोत नै विद्युत् ऊर्जा उत्पादनको मुख्य स्रोतको रूपमा रहेको छ । नेपालबाट ६ हजार नदी तथा खोला–नाला बगेर भारतको गंगा नदीमा मिसिन्छन् । यस हिसाबले, वार्षिक २२५ अर्ब घनमिटर पानी यहाँका नदीबाट बगेर गंगामा मिसिन्छ । भारतको फरक्कासम्म पुग्दा नेपालका नदीहरूले सुख्खायाममा गंगा नदीको बहावमा ७० प्रतिशत र त्यसको कूल वार्षिक बहावमा ४७ योगदान पुर्‍याउँछन् । नेपालको हकमा यही जलभण्डार नै विद्युत् उत्पादनको मुख्य स्रोत हो । अतः विगतमा डा. हरिमान श्रेष्ठले सन् १९६५ मा तत्कालीन सोभियत संघ (रुस) बाट ‘नेपालको जलस्रोत’माथि विद्यावारिधि गर्दा नेपालको कूल जलविद्युत् उत्पादनको सम्भाव्यता ८३ हजार मेगावाट र आर्थिक तथा प्राविधिक क्षमता ४३, हजार मेगावाट रहेको औंल्याए ।

श्रेष्ठले नेपालका कोसी, गण्डकी र कर्णालीको ‘टोपो अध्ययन’ गरेको आधारमा औंल्याएको उक्त सम्भाव्यता आधुनिक आधुनिक प्रविधिको खोज, अध्ययन तथा अनुसन्धानसँग मेल खान सक्दैन । नेपालका जलविद्युत् विकासकर्ता तथा अध्येताहरूले यस्तो क्षमता कहिले १ लाख त कहिले २ लाख मेगावाटसम्म रहेको बताउँदै आएका छन् । यद्यपि, सरकारी निकाय जल तथा ऊर्जा आयोगको सचिवालयले सन् २०१९ मा सम्पन्न गरेको अध्ययन अनुसार नेपालको जलविद्युत् उत्पादनको आर्थिक तथा प्राविधिक सम्भाव्यता करिब ७२ हजार मेगावाट रहेको निचोड निकालेको छ ।

यसैगरी, सौर्यविद्युत्‌काे सम्भाव्यता कति छ भन्नेमा यकिन अध्ययन हुन नसकेको देखिन्छ । यद्यपि, सौर्यविद्युत् उत्पादनको प्रचुर सम्भाव्यता रहेको त्रिभुवन विश्वविद्यालयका प्राध्यापकहरूले बताउँदै आएका छन् । नेपालमा वायुबाट उत्पादन हुने विद्युत्‌काे सम्भाव्यता करिब ३ हजार रहेको औंल्याइएको छ । ससर्ती हेर्दा, अन्यको तुलनामा फेरि पनि जलस्रोत नै ऊर्जा उत्पादनको मुख्य स्रोत बन्न गएको छ । यथार्थ पनि यही हो । यसैको विकासबाट देशले आर्थिक समृद्धि हासिल गर्ने सरकारी योजना तथा कार्यक्रमहरू बन्दै आएका छन् ।

ऊर्जा तथा जलस्रोतका क्षेत्रमा वर्षौंदेखि कलम चलाइरहेका पत्रकारहरूले यस्तो संवेदनशील पक्षबारे तथ्य–तथ्यांकमा टेकेर सत्य सूचना, समाचार, जानकारी तथा सचेताना प्रवाह गर्नुपर्ने खाँचो महसुस गर्‍यो । साथै, यस क्षेत्रको विकासमा सरकारी निकायसँगको साझेदारी र पैरवीलाई पनि उतिकै आवश्यक ठान्यो । यही आवश्यकता पूर्ति गर्ने मुख्य उद्देश्यसहित जनवरी १, २०१७ देखि ऊर्जा खबर (www.urjakhabar.com) अनलाइन पत्रिका नेपाली र अंग्रेजी भाषामा सञ्चालनमा आएको हो । जुन, ऊर्जा क्षेत्रमा केन्द्रित देशकै पहिलो एकमात्र सञ्चारमाध्यम पनि हो । यही क्षेत्रका विषयमा थप खोज, अध्ययन तथा अनुसन्धान गरी दस्तावेजीकरण गर्ने र अनुसन्धानका क्षेत्रमा कार्यरत निकायलाई स्रोत सामग्री उपलब्ध हुने ध्येयले जनवरी १६, सन् २०२२ देखि छापा संस्करण ऊर्जा खबर अर्धवार्षिक म्यागजिन (नेपाली र अंग्रेजी) पनि प्रकाशन भएको छ ।

ऊर्जा खबरका उल्लिखित दुई संस्करण (अनलाइन र छापा) इनर्जी इन्फर्मेशन सेन्टर प्रा.लि. मार्फत सञ्चालन तथा प्रकाशन हुँदै आएका छन् । विश्वको बदलिँदो परिवेश र सूचना प्रविधिमा आएको चामत्कारिक विकास अनुकूल रूपान्तरण गर्दै कम्पनीले यस क्षेत्रका विषयवस्तुलाई अझ सशक्त ढंगबाट आमपाठक, अध्येता, अनुसन्धादा, निजी क्षेत्र र सरकारसम्म पुर्‍याउने लक्ष्यका साथ अनलाइन ऊर्जा टेलिभिजन (URJA TV) समेत सञ्चालन गर्दै आएको छ । जुन, व्यावसायिक पत्रकारिताको मर्म र धर्मको परिधिभित्र राष्ट्र, राष्ट्रियता एवम् समृद्धिलाई शिरोपर गरी अटुटरूपमा अगाडि बढिरहेको छ ।

देशको ऊर्जा क्षेत्रको विकासका लागि सूचना प्रवाहका साथै अध्ययन, अनुसन्धान, बहस, छलफल र नीतिगत विषयमा पैरवीसमेत गर्दै ‘नवीकरणीय ऊर्जा उत्पादनबाट आर्थिक समृद्धिको प्रचुर सम्भावनालाई कागजमै सीमित गरी नेपाल सधैँ गरिब बनिरहनु हुँदैन’ भन्नेमा सरकार, निजी क्षेत्र तथा सरोकारवाला निकायलाई निरन्तर झक्झक्याउने गरिएको छ । अतः यसमा सुझ–बुझ र सक्रियताका साथ अघि बढ्न सरकारी, राजनीतिक तथा प्रसासनिक नेतृत्व, नीति निर्माता, निजी ऊर्जा प्रवर्द्धक, लगानीकर्ता, विषयविज्ञ, अनुसन्धाता, प्राविधिक, उपभोक्तासहित सबै पक्षको साथ, सहयोग र रचनात्मक आलोचनाको सधैँ अपेक्षा राखेका छौँ ।

© 2024 Urja Khabar. All rights reserved
विज्ञापनको लागि सम्पर्क +९७७-१-५३२१३०३